Goedkope arbeidskrachten

Ik ben in Yatta en draai mee met ons team aldaar. Om kwart over drie in de nacht stappen Haavard (uit Noorwegen) en ik in de bouwvallige auto van Abed, onze zieke (Palestijnse) buurman.  Ook een jonge (Palestijnse) man stapt in.  Abed brengt ons naar checkpoint Meitar (klemtoon op 'mei'), drie kwartier rijden naar het zuidwesten, in de zuidwestpunt van de (in 1967 door Israël op Jordanië veroverde en sindsdien bezette) Westelijke Jordaanoever.  

Het elektronische checkpoint ligt in the middle of nowhere in de woestijn.  Het is koud.  Ik heb Noorse oorwarmers geleend van Haavard.  Om vier uur in de nacht gaat het checkpoint open.  De man die met ons is meegereden, gaat werk zoeken in Israël.  Ik wens hem succes.  'Inshallah' (betekent: 'Deo volente'), zegt hij.  Vanaf vier uur gaan 's zondags tienduizend en op andere dagen achtduizend Palestijnse mannen (en vier à zes vrouwen) door het checkpoint op weg naar werk in Israel.  Sommigen kennen ons en groeten vriendelijk.  's Donderdagsavonds komen er tienduizend terug en op andere dagen achtduizend.  Tweeduizend blijven de hele werkweek in Israël.  Het werk in Israël wordt slecht betaald, maar op de  Westelijke Jordaanoever is te weinig werk.  Voor een werkvergunning (in Israël) moet elke maand opnieuw veel geld worden betaald (aan Israël).  Vanochtend worden een kleine honderd mannen niet doorgelaten, in de meeste gevallen omdat hun werkvergunning niet (meer) geldig is. 

Vóór het checkpoint is een nachtelijke markt voor de duizenden passanten.  Marktkooplui prijzen hun waren aan.  Als ze mij zien, zeggen ze: 'Hello sir'.  Auto's en busjes rijden af en aan om mannen af te zetten.  Er is een enorme parkeerplaats voor mannen die met eigen auto zijn gekomen.  Want het checkpoint is alleen voor voetgangers.  In de stalen gangen van het elektronische checkpoint worden de rijen mannen steeds langer.  Het doet denken me aan een abattoir.  Rond half zes - het is nog nacht - bidden sommigen op een betonnen stuk bij de ingang van het checkpoint, met uitzicht op een betonnen wachttoren. Ten oosten van het checkpoint is de Israëlische afscheidingsmuur nog geen muur, maar hek.  Om zes uur - het begint licht te worden - zien we veel mannen door een gat in het hek kruipen en naar een bos aan de Israëlische kant lopen.  Ze hebben geen werkvergunning, maar willen toch werken.  Als ze gepakt worden, krijgen ze één à twee maanden gevangenisstraf (in Israël).  Maar de meesten worden niet gepakt.  Want Israël heeft ze nodig als goedkope arbeidskrachten.  Daarom ook laat Israël het gat zitten, al jaren.  We vertrekken.  De jonge man die werk ging zoeken in Israël, stapt ook weer in.  Hij was één van de velen die vanochtend geen werk konden vinden.  's Winters is er minder werk.